Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

Soundness of mind

  • 1 sanitas

    sānĭtas, ātis, f. [sanus], soundness of body, health (class., = valetudo bona; opp. valetudo mala, imbecillitas; cf.

    also salus): est enim corporis temperatio, cum ea congruunt inter se, e quibus constamus, sanitas: sic animi dicitur, cum ejus judicia opinionesque concordant,

    Cic. Tusc. 4, 13, 30; cf. id. ib. 3, 5, 10.
    I.
    Lit.:

    Apollo, quaeso te, ut des Salutem et sanitatem nostrae familiae,

    Plaut. Merc. 4, 1, 13 (for which, in the old formula of prayer in Cato, R. R. 141, 3: duis bonam salutem valetudinemque; v. salus, I. A. init.): ut alimenta sanis corporibus agricultura, sic sanitatem aegris medicina promittit, Cels. prooem. init.:

    qui incorruptā sanitate sunt,

    Cic. Opt. Gen. 3, 8 (for which, shortly before:

    contenti bonā valetudine): aegro interim nil ventura sanitas prodest,

    Sen. Ep. 117, 26; Tac. A. 1, 68 fin.:

    si robur corporibus bonum, non est minus sanitas,

    Quint. 5, 10, 89 N. cr.; so, corporis (with integritas), Gell. 18, 1, 5:

    pecoris,

    Varr. R. R. 2, 1, 21:

    hostiae,

    id. ib. 2, 5, 11: donec sanitate ossis dolor finiatur, by the healthy condition of the bone, i. e. by the bone ' s being completely healed, Cels. 8, 8 fin.:

    ad sanitatem dum venit curatio,

    while the cure is being perfected, Phaedr. 5, 7, 12; cf.:

    folia ligni ad sanitatem gentium,

    Vulg. Apoc. 22, 2:

    redire in statum pristinum sanitatis,

    Ambros. in Psa. 40, 12:

    restitui sanitati,

    to recover, Vulg. Matt. 12, 13; Sulp. Sev. Chron. 1, 13 fin.:

    sanitatem reddere,

    Cels. 2, 8; Arn. 7, 39:

    pristinae aliquem sanitati restituere,

    Hier. Ep. 76, 8; Sulp. Sev. Vit. St. Mart. 21:

    recipere sanitatem,

    Just. 11, 8, 9; Cels. 6, 15 fin.:

    recuperare sanitatem,

    Just. 20, 2, 9; 32, 3, 9.—
    II.
    Trop.
    A.
    Soundness of mind (opp. to passionate excitement), right reason, good sense, discretion, sanity, etc. (v. Cic. Tusc. 4, 13, 30 supra):

    sanitatem enim animorum positam in tranquillitate quādam constantiāque censebant,...quod in perturbato animo, sicut in corpore, sanitas esse non posset,

    Cic. Tusc. 3, 4, 9:

    sua quemque fraus, suum scelus de sanitate ac mente deturbat,

    id. Pis. 20, 46; pravarum opinionum conturbatio et ipsarum inter se repugnantia sanitate spoliat animum morbisque perturbat, id. Tusc. 4, 10, 23:

    plebem ad furorem impellit, ut facinore admisso ad sanitatem pudeat reverti,

    Caes. B. G. 7, 42; 1, 42:

    ad sanitatem se convertere,

    Cic. Sull. 5, 17:

    ad sanitatem redire,

    id. Fam. 12, 10, 1:

    ad sanitatem reducere,

    id. Verr. 2, 2, 40, § 98:

    perducere ad sanitatem,

    Hirt. B. G. 8, 22; Cic. Phil. 11, 14, 37; Liv. 2, 29; 2, 45; Phaedr. 4, 25, 35:

    est omnino Priscus dubiae sanitatis,

    Plin. Ep. 6, 15, 3.—
    B.
    Of style, soundness or correctness of style, propriety, regularity, purity, etc.:

    insulsitatem et insolentiam, tamquam insaniam orationis odit, sanitatem autem et integritatem quasi religionem et verecundiam orationis probat,

    Cic. Brut. 82, 284:

    summi oratoris vel sanitate vel vitio,

    id. ib. 80, 278:

    ut (eloquentia) omnem illam salubritatem Atticae dictionis et quasi sanitatem perderet,

    lost all the healthy vigor and soundness, as it were, of Attic speech, id. ib. 13, 51 (v. salubritas, I. fin.; and cf. id. Opt. Gen. 3, 8):

    qui suae imbecillitati sanitatis appellationem, quae est maxime contraria, obtendunt,

    Quint. 12, 10, 15; cf. Tac. Or. 23:

    eloquentiae,

    id. ib. 25.—
    C.
    Rarely of other abstract things:

    victoriae,

    solidity, permanence, Tac. H. 2, 28 fin.:

    metri,

    regularity, correctness, Macr. S. 5, 17 fin.

    Lewis & Short latin dictionary > sanitas

  • 2 integritas

    intĕgrĭtas, ātis, f. [integer], the undiminished or unimpaired condition of a thing.
    I.
    Lit.
    A.
    Completeness, sound ness:

    corporis,

    Cic. Fin. 2, 11, 34; 5, 14 fin.; cf.:

    valetudinis,

    id. Tusc. 5, 34: integritatis testes mihi desunt, i. e. testiculi, Phaedr, 3, 11: integritas, freedom from fever, Cels 3, 5:

    saporis,

    Vitr. 8, 7.—
    B.
    Transf., the whole (opp. pars):

    cum pars movetur, quiescente integritate,

    Macr. Somn. Scip. 2, 14, 8; id. S. 7, 16, 12:

    universa philosophiae,

    id. Somn. Scip. 2, 17, 17.—
    II.
    Trop.
    A.
    Of the intellectual powers:

    non eandem esse vim neque integritatem dormientium et vigilantium nec mente nec sensu,

    Cic. Ac. 2, 17, 52:

    integritas mentis,

    soundness of mind, Dig. 28, 1, 2.—
    B.
    Blamelessness, innocence, integrity:

    integritas atque innocentia,

    Cic. Div. in Caecil. 9:

    sic provinciae praefuit in pace, ut et civibus et sociis gratissima esset ejus integritas,

    id. Lig. 1:

    ut omnes aequitatem tuam, temperantiam, severitatem, integritatem laudent,

    id. Q. Fr. 1, 1, 16:

    omnes ita de tua virtute, integritate, humanitate commemorant, ut, etc.,

    id. ib. 1, 1, 13:

    vitae,

    Nep. Phoc. 1.—
    C.
    Chastity of females:

    mulierem summa integritate pudicitiaque existimari,

    Cic. Verr. 2, 1, 25; cf.

    virginitatis,

    Flor. 2, 6.—
    D.
    Purity, correctness of language:

    Latini sermonis,

    Cic. Brut. 35.

    Lewis & Short latin dictionary > integritas

  • 3 valetudo

    vălētūdo ( vălītūdo), ĭnis, f. [valeo], habit, state, or condition of body, state of health, health, whether good or bad.
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    optimā valetudine uti,

    Caes. B. C. 3, 49:

    valetudine minus commodā uti,

    id. ib. 3, 62:

    integra,

    Cic. Fin. 2, 20, 47:

    bona,

    Lucr. 3, 102; Cic. Lael. 6, 20; Quint. 10, 3, 26; Cato, R. R. 141, 3:

    melior,

    Plin. 23, 7, 63, § 120:

    commodior,

    Quint. 6, 3, 77:

    incommoda,

    Cic. Att. 5, 8, 1:

    infirma atque etiam aegra,

    id. Brut. 48, 180:

    quam tenui aut nullā potius valetudine,

    id. Sen. 11, 35:

    adversa,

    Just. 41, 6:

    dura,

    Hor. S. 2, 2, 88:

    confirmata,

    Cic. Att. 10, 17, 2; id. Q. Fr. 1, 1, 16, § 46; id. de Or. 1, 62, 265:

    ut valetudini tuae diligentissime servias,

    id. Q. Fr. 1, 1, 16, § 46:

    multum interest inter vires et bonam valetudinem,

    Sen. Q. N. 1, praef. 6.— Plur.: sic caecitas ferri facile possit, si non desint subsidia valetudinum, of different states of health, i. e. whatever they may be, Cic. Tusc. 5, 39, 113.—
    B.
    In partic.
    1.
    A good state or condition, soundness of body, good health, healthfulness (syn.:

    salus, sanitas): valetudo decrescit, adcrescit labor,

    Plaut. Curc. 2, 1, 4:

    valetudo (opportuna est), ut dolore careas et muneribus fungare corporis,

    Cic. Lael. 6, 22:

    cui Gratia, fama, valetudo contingat abunde,

    Hor. Ep. 1, 4, 10:

    valetudo sustentatur notitiā sui corporis et observatione, quae res aut prodesse soleant aut obesse,

    Cic. Off. 2, 24, 86:

    melior fio valetudine, quam intermissis exercitationibus amiseram,

    id. Fam. 9, 18, 3:

    id pecus valetudinis tutissimae est,

    Col. 7, 22:

    hoc cibo... firmitatem valetudinis custodiri,

    Plin. 20, 5, 20, § 42; cf.:

    Quaque valetudo constat, nunc libera morbis, Nunc oppressa,

    Manil. 3, 140; cf. also Cic. de Or. 1, 62, 265.—
    2.
    A bad state or condition, ill health, sickness, feebleness, infirmity, indisposition (syn.:

    infirmitas, imbecillitas): curatio valetudinis,

    Cic. Div. 2, 59, 123:

    gravitas valetudinis, quā tamen jam paulum videor levari,

    id. Fam. 6, 2, 1:

    affectus valetudine,

    Caes. B. C. 1, 31:

    gravis auctumnus omnem exercitum valetudine tentaverat,

    id. ib. 3, 2:

    quodam valetudinis genere tentari,

    Cic. Att. 11, 23, 1:

    quod me propter valetudinem tuam... non vidisses,

    id. Fam. 4, 1, 1:

    quod his Nonis in collegio nostro non affuisses, valetudinem causam, non maestitiam fuisse,

    id. Lael. 2, 8:

    excusatione te uti valetudinis,

    id. Pis. 6, 13:

    quibus (latere, voce) fractis aut imminutis aetate seu valetudine,

    Quint. 12, 11, 2:

    medicus quid in quoque valetudinis genere faciendum sit, docebit,

    id. 7, 10, 10:

    Blaesus novissimā valetudine conflictabatur,

    Plin. Ep. 2, 20, 7:

    major, i. e. morbus comitialis,

    Just. 13, 2:

    oculorum,

    Cic. Fam. 14, 4, 6:

    calculorum,

    Plin. 21, 27, 100, § 173.— Plur.:

    medicus regere valetudines principis solitus,

    Tac. A. 6, 50:

    valetudinibus fessi,

    id. H. 3, 2:

    quod ad febrium valitudines attinet,

    Plin. 23, 1, 24, § 48:

    graves et periculosas valetudines experiri,

    Suet. Aug. 81; id. Tib. 11; Vitr. 1, 4.—
    II.
    Trop. (rare but class.), of the mind, health, soundness, sanity:

    ii sunt constituti quasi malā valetudine animi, sanabiles tamen,

    Cic. Tusc. 4, 37, 80:

    roga bonam mentem, bonam valetudinem animi, deinde tunc corporis,

    Sen. Ep. 10, 4; cf.:

    valetudo ei neque corporis neque animi constitit,

    unsound state of mind, mental infirmity, Suet. Calig. 50.—Rarely without animi:

    qui valetudinis vitio furerent et melancholici dicerentur,

    Cic. Div. 1, 38, 81.—
    B.
    Of style:

    quos (Lysiae studiosi), valetudo modo bona sit, tenuitas ipsa delectat,

    Cic. Brut. 16, 64. —
    III.
    Personified: Valetudo, Health, as a divinity, Mart. Cap. 1, § 55.

    Lewis & Short latin dictionary > valetudo

  • 4 valitudo

    vălētūdo ( vălītūdo), ĭnis, f. [valeo], habit, state, or condition of body, state of health, health, whether good or bad.
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.:

    optimā valetudine uti,

    Caes. B. C. 3, 49:

    valetudine minus commodā uti,

    id. ib. 3, 62:

    integra,

    Cic. Fin. 2, 20, 47:

    bona,

    Lucr. 3, 102; Cic. Lael. 6, 20; Quint. 10, 3, 26; Cato, R. R. 141, 3:

    melior,

    Plin. 23, 7, 63, § 120:

    commodior,

    Quint. 6, 3, 77:

    incommoda,

    Cic. Att. 5, 8, 1:

    infirma atque etiam aegra,

    id. Brut. 48, 180:

    quam tenui aut nullā potius valetudine,

    id. Sen. 11, 35:

    adversa,

    Just. 41, 6:

    dura,

    Hor. S. 2, 2, 88:

    confirmata,

    Cic. Att. 10, 17, 2; id. Q. Fr. 1, 1, 16, § 46; id. de Or. 1, 62, 265:

    ut valetudini tuae diligentissime servias,

    id. Q. Fr. 1, 1, 16, § 46:

    multum interest inter vires et bonam valetudinem,

    Sen. Q. N. 1, praef. 6.— Plur.: sic caecitas ferri facile possit, si non desint subsidia valetudinum, of different states of health, i. e. whatever they may be, Cic. Tusc. 5, 39, 113.—
    B.
    In partic.
    1.
    A good state or condition, soundness of body, good health, healthfulness (syn.:

    salus, sanitas): valetudo decrescit, adcrescit labor,

    Plaut. Curc. 2, 1, 4:

    valetudo (opportuna est), ut dolore careas et muneribus fungare corporis,

    Cic. Lael. 6, 22:

    cui Gratia, fama, valetudo contingat abunde,

    Hor. Ep. 1, 4, 10:

    valetudo sustentatur notitiā sui corporis et observatione, quae res aut prodesse soleant aut obesse,

    Cic. Off. 2, 24, 86:

    melior fio valetudine, quam intermissis exercitationibus amiseram,

    id. Fam. 9, 18, 3:

    id pecus valetudinis tutissimae est,

    Col. 7, 22:

    hoc cibo... firmitatem valetudinis custodiri,

    Plin. 20, 5, 20, § 42; cf.:

    Quaque valetudo constat, nunc libera morbis, Nunc oppressa,

    Manil. 3, 140; cf. also Cic. de Or. 1, 62, 265.—
    2.
    A bad state or condition, ill health, sickness, feebleness, infirmity, indisposition (syn.:

    infirmitas, imbecillitas): curatio valetudinis,

    Cic. Div. 2, 59, 123:

    gravitas valetudinis, quā tamen jam paulum videor levari,

    id. Fam. 6, 2, 1:

    affectus valetudine,

    Caes. B. C. 1, 31:

    gravis auctumnus omnem exercitum valetudine tentaverat,

    id. ib. 3, 2:

    quodam valetudinis genere tentari,

    Cic. Att. 11, 23, 1:

    quod me propter valetudinem tuam... non vidisses,

    id. Fam. 4, 1, 1:

    quod his Nonis in collegio nostro non affuisses, valetudinem causam, non maestitiam fuisse,

    id. Lael. 2, 8:

    excusatione te uti valetudinis,

    id. Pis. 6, 13:

    quibus (latere, voce) fractis aut imminutis aetate seu valetudine,

    Quint. 12, 11, 2:

    medicus quid in quoque valetudinis genere faciendum sit, docebit,

    id. 7, 10, 10:

    Blaesus novissimā valetudine conflictabatur,

    Plin. Ep. 2, 20, 7:

    major, i. e. morbus comitialis,

    Just. 13, 2:

    oculorum,

    Cic. Fam. 14, 4, 6:

    calculorum,

    Plin. 21, 27, 100, § 173.— Plur.:

    medicus regere valetudines principis solitus,

    Tac. A. 6, 50:

    valetudinibus fessi,

    id. H. 3, 2:

    quod ad febrium valitudines attinet,

    Plin. 23, 1, 24, § 48:

    graves et periculosas valetudines experiri,

    Suet. Aug. 81; id. Tib. 11; Vitr. 1, 4.—
    II.
    Trop. (rare but class.), of the mind, health, soundness, sanity:

    ii sunt constituti quasi malā valetudine animi, sanabiles tamen,

    Cic. Tusc. 4, 37, 80:

    roga bonam mentem, bonam valetudinem animi, deinde tunc corporis,

    Sen. Ep. 10, 4; cf.:

    valetudo ei neque corporis neque animi constitit,

    unsound state of mind, mental infirmity, Suet. Calig. 50.—Rarely without animi:

    qui valetudinis vitio furerent et melancholici dicerentur,

    Cic. Div. 1, 38, 81.—
    B.
    Of style:

    quos (Lysiae studiosi), valetudo modo bona sit, tenuitas ipsa delectat,

    Cic. Brut. 16, 64. —
    III.
    Personified: Valetudo, Health, as a divinity, Mart. Cap. 1, § 55.

    Lewis & Short latin dictionary > valitudo

См. также в других словарях:

  • soundness of mind — index competence (sanity) Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 …   Law dictionary

  • mind — I (New American Roget s College Thesaurus) n. consciousness, understanding; intellect; purpose, intention, opinion. See will, desire. v. t. heed, obey; notice, tend; object to. See attention, care, belief, dislike. II (Roget s IV) n. 1.… …   English dictionary for students

  • soundness — Synonyms and related words: admissibility, advantageousness, agreeableness, aplomb, auspiciousness, authenticity, authoritativeness, authority, balance, balanced personality, beneficialness, benevolence, benignity, body, calculability,… …   Moby Thesaurus

  • mind — n 1. intellect, intellectual or mental faculty or powers, cognitive function; psyche, ego, subconscious, Psychoanal. the conscious, Metaphys.I, Philos. self; soul, spirit, inner being, inner man, psychic or spiritual being. 2. genius,… …   A Note on the Style of the synonym finder

  • mind — [n1] intelligence apperception, attention, brain*, brainpower, brains*, capacity, cognizance, conception, consciousness, creativity, faculty, function, genius, head, imagination, ingenuity, instinct, intellect, intellectual, intellectuality,… …   New thesaurus

  • mind — Synonyms and related words: Mnemosyne, affect memory, aim, ambition, ambivalent, anima, anima humana, animadvert, animus, anterograde memory, appetence, appetency, appetite, aptitude, ardor, aspiration, assumption, astral body, astuteness,… …   Moby Thesaurus

  • soundness — (Roget s Thesaurus II) noun 1. The condition of being free from defects or flaws: durability, firmness, integrity, solidity, stability, strength, wholeness. See BETTER. 2. The condition of being physically and mentally sound: haleness, health,… …   English dictionary for students

  • right mind — Synonyms and related words: balance, contact with reality, healthy mind, lucid interval, lucidity, mental balance, mental equilibrium, mental health, mental hygiene, mental poise, normalcy, normality, normalness, rationality, reason,… …   Moby Thesaurus

  • sound and disposing mind and memory — Testamentary capacity. Such mind and memory as enables testator to know and understand business in which he is engaged at time of making will. Farmers Union Bank of Henning v. Johnson, 27 Tenn.App. 342, 181 S.W.2d 369, 374. See also capacity, and …   Black's law dictionary

  • sanity — Soundness of mind, emotions, and behavior; of a sound degree of mental health. [L. sanitas, health] * * * san·i·ty san ət ē n, pl ties the quality or state of being sane …   Medical dictionary

  • sanity — Soundness of mind; mental competency. A person is sane when he is of sound mind; when he is possessed of a mind which is not that of an imbecile and which is healthy. See Robinson v Adams, 62 Me 369. Sanity is not an ingredient of crime. It is a… …   Ballentine's law dictionary

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»